همه ما گاهی دچار خستگی ، حالت ناامیدی و افسردگی می شویم . این احساسات معمولا بیش از یک یا دو هفته دوام نمی آورند و چندان در روند زندگی ما تداخل ایجاد نمی کند .
گاهی اوقات دلیل خاصی برای آن وجود دارد ، گاهی هم فقط از غم و اندوه ناشی می شود و ما معمولا خودمان از پس آن برمی آییم و نیازی به کمک گرفتن از دیگران نداریم .
حس افسردگی به مراتب قوی تر و نامطلوب تر از دوره های کوتاه مدت ناراحتی است که همه ما گاه و بی گاه با آن مواجه می شویم ؛ معمولا بسیار طولانی مدت می شود و می تواند روز ها ، هفته ها و حتی ماه ها طول بکشد .
افسردگی نشانه های مختلفی دارد مثل از دست دادن علاقه به فعالیت ها و زندگی ، از دست دادن انرژی ، اشکال در تمرکز ، فقدان اشتها ، کاهش یا افزایش وزن ، خود ملامت گری ، دوری گزینی از دیگران ، احساس نا امیدی ، شکایت های جسمانی و ...
انواع مختلف افسردگی
بسته به شدت علائم ، افسردگی می تواند به دسته بندی های متفاوتی تقسیم شود که در ادامه مقاله آن ها را بیان خواهیم کرد .
- اختلال افسردگی اساسی
اختلال افسردگی اساسی از شدید ترین نوع افسردگی است ، این نوع اختلال با احساسات مداوم غم ، بی کفایتی و نا امیدی مشخص می شود که به تنهایی و بدون درمان از بین نخواهد رفت .
علائمی همچون بی خوابی یا پر خوابی ، احساس بی ارزش یودن یا گناه شدید ، کم شدن علاقه به فعالیت های روزانه ، کاهش توانایی فکر کردن ، تمرکز و یا تصمیم گیری و ... می تواند از نشانه های اختلال افسردگی اساسی باشد .
البته لازم به ذکر است این علائم باید دست کم دو هفته در فرد دیده شود و حتما نشانه خلق افسرده و کاهش علاقه و لذت حتما باید در فرد دیده شود .
- اختلال افسردگی مداوم
اختلال افسردگی مداوم یا دیس تایمی اختلال خفیف اما مزمن است که برای تشخیص این اختلال ، علائم باید حداقل دو سال ادامه داشته باشد .
افسرده خویی می تواند بیشتر از افسردگی اساسی زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد ، زیرا این دوره برای مدت طولانی تری ادامه دارد و همچنین می توان گفت شیوع این اختلال در زنان بیشتر است و سیر مزمن تری دارد .
از علائم افسردگی مداوم می توان به کم اشتهایی یا پر خوری ، بی خوابی یا پر خوابی ، کاهش اعتماد به نفس ، احساس نا امیدی و .... اشاره کرد .
- افسردگی مانیک یا اختلال دو قطبی
افسردگی مانیک یا مانیا ( mania ) شامل دوره های شیدایی یا هیپومانیا ( جایی که فرد احساس می کند بسیار خوشحال است ) همراه با علائم افسردگی است .
علائم حالت مانیک شامل کاهش خوب ، تحریک پذیری ، انرژی بالا ، خود بزرگ بینی ، احساس سرخوشی و ... است . البته در موارد شدید ، اختلال می تواند توهم را همراه داشته باشد .
- روانپریشی
برخی از افراد مبتلا به افسردگی اساسی نیز دوره های از دست دادن ارتباط با واقعیت با پشت سر می گذارند ، این به روان پریشی معروف است که می تواند توهم و هذیان باشد .
توهم وقتی است که فرد چیزهایی را می بیند که وجود خارجی ندارد و صداهایی می شنود که نیست البته افسردگی همراه با روان پریشی می تواند علائم جسمی را نیز همراه داشته باشد .
- افسردگی دوران بارداری
افسردگی پریناتال که در دوران بارداری رخ می دهد البته می توان گفت این افسردگی ممکن است چهارهفته پس از زایمان نیز رخ می دهد ، که این نوع از افسردگی معمولا افسردگی پس از زایمان نامیده می شود .
تغییرات هورمونی که در دوران بارداری و زایمان اتفاق می افتد می تواند باعث ایجاد تغییراتی در مغز شود که منجر به نوسانات خلقی می شود .
از علائم افسردگی پریناتال می توان به مواردی همچون فرسودگی ، غمگینی ، خشم یا عصبانیت ، اضطراب و ... اشاره کرد .
- ملال پیش از قاعدگی
اختلال ملال قبل از قاعدگی نوعی شدید از سندرم قبل از قاعدگی است ، در حالی که علائم سندروم قبل از قاعدگی می تواند از نظر جسمی و روانی باشد اما علائم ملال قبل از افسردگی عمدتا روانی است . این علائم روانی شدید تر از موارد مرتبط با سندروم پیش از قاعدگی است .
از علائم احتمالی این اختلال می توان به سردرد ، غم و ناامیدی ، کمبود انرژی ، مشکلات خواب ، درد مفاصل و عضلات و ... اشاره کرد .
- افسردگی فصلی
افسردگی فصلی ، اختلال عاطفی فصلی نیز خوانده می شود ، از نظر بالینی به عنوان اختلال افسردگی اساسی با الگوی فصلی شناخته می شود .
افسردگی فصلی مربوط به فصول خاصی است ، برای بیشتر افراد ، این اتفاق در ماه های زمستان رخ می دهد .
از علائم این افسردگی می توان به افزایش وزن ، افزایش نیاز به خواب ، احساس غم ، نا امیدی و بی حوصلگی اشاره کرد .
- افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی توسط رویداد های یا موقعیت های خاص ایجاد می شود برای مثال :
مرگ یک عزیز
شکست در روابط عاطفی
روبرو شدن با مشکلات گسترده قانونی
مشکلات مربوط به طلاق یا حضانت کودک
بیکار بودن یا روبرو شدن با مشکلات مالی
بیماری جدی
- افسردگی آتیپیک
افسردگی آتیپیک به افسردگی اطلاق می شود که در پاسخ به وقایع مثبت داده می شود و علیرغم نام آن غیرمعمول یا نادر نیست .
از علائم این افسردگی می توان به تصویر بد از بدن ، پر خوابی ، بی خوابی ، افزایش اشتها و افزایش وزن ، درد های مختلف و ... اشاره کرد .
آیا امکان پیشگیری از افسردگی هست
معمولا افسردگی قابل پیشگیری نیست و تشخیص عواملی باعث ایجاد آن می شود دشوار است .
اما وقتی فرد علائم افسردگی را تجربه کرد ممکن است با آموختن اینکه تغییرات سبک زندگی و روش های درمانی مفید هستند ، برای جلوگیری از قسمت بعدی آماده شود .
تکنیک هایی همچون ورزش منظم ، خواب کافی ، کاهش استرس ، پیگیری درمان ، روابط صمیمی با دیگران ، داشتن وزن سالم ، داشتن رژیم غذایی صحیح ، قطع مصرف سیگار ، درمان بیماری های مزمن و ... ممکن است به فرد در پیشگیری از افسردگی کمک کند .
طبق تحقیقات روانشناسان بین افسردگی و اعتماد به نفس یک رابطه دوسویه و مستقیم وجود دارد که کاهش یکی موجب کاهش دیگری می شود .
چه افرادی به افسردگی مبتلا می شوند
افسردگی مختص گروه خاصی نیست و در تمامی سنین ، اقوام ، نژاد و طبقات اجتماعی - اقتصادی بروز می کند اما تجربه این بیماری در افراد مختلف متفاوت است . در ادامه مقاله در مورد علل افسردگی در مردان ، زنان ، سالخوردگیان توضیح داده شده است .
- مردان
مردان معمولا به دلایل فرهنگی از افسردگی خود بیشتر خجالت زده می شوند و از این رو سعی می کنند این بیماری را تاب بیاورند یا به قول خودشان با مصرف مواد مخدر خود درمانی کنند .
- زنان
عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی ، ژنتیک ، باروری ، بیولوژی و روابط بین فردی در ابتلای زنان به افسردگی نقش دارند .
زنان در مواقعی مانند زایمان و بعد از آن ، دوران قاعدگی و پیش از آن و ... ممکن است دچار افسردگی شوند .
- سالخوردگان
افسردگی در سالخوردگان معمولا درمان نشده باقی می ماند چرا که بسیاری از افراد ، افسردگی را یکی از پیامدهای طبیعی افزایش سن و نیز یک واکنش طبیعی در مقابل مسائل روحی ، جسمی و اجتماعی مرتبط با سالخوردگی می دانند .
منبع : سایت توان درمان ، سایت چطور