رشته های مجاز و ممنوعه برای اتباع

جدول مناطق و رشته های ممنوعه برای داوطلبان اتباع غیر ایرانی

بر اساس دفترچه راهنمای کنکور، لیست مجاز و رشته های ممنوعه برای اتباع خارجی به طور شفاف اعلام می‌ شود. این افراد موظفند تنها از میان رشته های مجاز برای اتباع افغانی و سایر ملیت‌ ها، نسبت به انتخاب رشته اقدام نمایند. علاوه بر این، شهرهای ممنوعه‌ ای نیز برای تحصیل اتباع وجود دارد که انتخاب هر رشته‌ ای در آن شهرها را غیرممکن می‌ سازد.

برای مشاوره رشته های مجاز و ممنوعه برای اتباع

بر اساس مقررات آموزشی ایران، لیست مجاز و رشته های ممنوعه برای اتباع خارجی به طور کامل در دفترچه راهنمای کنکور سراسری درج می‌ گردد. این امر موجب می‌ شود داوطلبان غیرایرانی تنها بتوانند از میان رشته‌ های تعیین‌شده، نسبت به انتخاب رشته اقدام نمایند. شرایط پذیرش برای این داوطلبان با اتباع ایرانی تفاوت محسوسی داشته و مطالعه دقیق دفترچه را ضروری می‌ سازد. بنابراین، اتباع خارجی می‌ بایست پیش از هر اقدامی، بخش مربوط به شرایط ویژه خود را به دقت بررسی کنند.

علاوه بر محدودیت‌ های رشته‌ ای، محدودیت‌ های جغرافیایی نیز برای تحصیل اتباع اعمال می‌ شود که شهرهای ممنوعه را شامل می‌ گردد. انتخاب هر رشته‌ ای در این شهرها برای داوطلبان غیرایرانی مجاز نبوده و امکان‌ پذیر نمی‌ باشد. فهرست این شهرها نیز به همراه لیست مجاز رشته‌ ها، در دفترچه کنکور منتشر می‌ شود. در ادامه به بررسی رشته های مجاز و ممنوعه برای اتباع پرداخته خواهد شد.

رشته های ممنوعه برای اتباع

با توجه به مقررات سازمان سنجش و آموزش کشور که از طریق دفترچه راهنمای ثبت‌ نام آزمون سراسری منتشر می‌ شود، اتباع خارجی مجاز به ثبت‌ نام در تمامی رشته‌ های تحصیلی نمی‌ باشند. این افراد موظفند پیش از اقدام به انتخاب رشته، فهرست رشته های ممنوعه برای اتباع و همچنین شهرهای مجاز را به دقت مطالعه نمایند. انتخاب هر یک از این رشته‌ های ممنوع یا انتخاب رشته در شهرهای ممنوع، حتی در صورت قبولی در آزمون، منجر به لغو پذیرش نهایی آن‌ ها خواهد شد. بنابراین، ضروری است داوطلبان تنها از میان لیست مجاز اقدام به انتخاب نمایند.

محدودیت‌ های اعمال شده برای اتباع خارجی عمدتا بر اساس ملیت آن‌ ها متفاوت است. در حالی که لیست رشته های ممنوعه برای اتباع اغلب برای تمام ملیت‌ ها یکسان است، اما فهرست شهرهای ممنوع بسته به کشور متبوع داوطلب ممکن است تغییر کند. این امر موجب می‌ شود لیست مجاز رشته و شهر برای اتباع کشور های مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشد. اطلاع دقیق از این محدودیت‌ ها برای جلوگیری از بروز مشکل در فرآیند پذیرش بسیار حیاتی است. در قسمت زیر جدول رشته های ممنوعه برای اتباع ارائه شده است.

لیست رشته های ممنوع برای اتباع خارجی و افغانی
فیزیک اتمی	مهندسی تعمیر و نگهداری (هلی كوپتر و هواپیما)	مخابرات هواپیما
فیزیک هسته ای	مهندسی هوا فضا	مراقبت پرواز
فیزیک مولكولی (پلاسما)	مهندسی هوانوردی (خلبانی ، ناوبری هواپیما ، تعمیر و نگهداری هواپیما ، خلبانی هلی كوپتر و مراقبت پرواز)	فناوری گرایش مخابرات امن
فیزیک ذرات بنیادی	علوم نظامی	IT اطلاعات
مهندسی پلاسما	الكترونیک هواپیمایی	مهندسی فناوری ماهواره
مهندسی ایمنی (گرایش بازرسی فنی و حفاظت هواپیما)	تعمیر و نگهداری هواپیما	مهندسی كامپیوتر (گرایش رایانش امن)

در نتیجه، موفقیت در فرآیند انتخاب رشته برای اتباع خارجی، منوط به بررسی همزمان دو فاکتور حیاتی رشته های ممنوعه برای اتباع و شهرهای ممنوع است. داوطلبان باید از تلفیق اطلاعات دفترچه راهنما، یعنی تطبیق رشته‌ های مجاز با شهرهای مجاز، یک لیست مجاز شخصی‌ سازی شده تهیه کنند. این اقدام پیشگیرانه تنها راه جلوگیری از اتلاف وقت و انحراف مسیر تحصیلی آنان بوده و تضمین می‌ کند که انتخاب‌ های انجام شده در نهایت به پذیرش معتبر و پایداری منجر شود.

شهر های ممنوعه برای اتباع

با توجه به مقررات مهاجرتی جمهوری اسلامی ایران، اتباع کشورهای خارجی که متقاضی تحصیل در دانشگاه‌ های این کشور هستند، ملزم به رعایت لیست مجاز شهرها برای اقامت و تحصیل می‌ باشند. این محدودیت‌ ها به‌ طور خاص برای اتباع برخی کشورها از جمله افغانستان اعمال می‌ شود. رشته‌ های ممنوعه برای اتباع خارجی و همچنین شهرهای ممنوعه به‌طور رسمی از طریق دفترچه راهنمای آزمون‌ های سراسری هر سال اطلاع‌ رسانی می‌ شوند تا متقاضیان پیش از اقدام به انتخاب رشته، از شرایط مطلع شوند.

شهرهای ممنوع برای اتباع خارجی معمولا شامل مناطق مرزی، شهرهای دارای محدودیت‌ های امنیتی و یا مناطقی با ظرفیت محدود پذیرش دانشجوی بین‌ الملل است. اتباع افغانستان به عنوان پرتعداد ترین متقاضیان تحصیل در ایران، باید توجه ویژه‌ ای به این فهرست داشته باشند. اطلاع از لیست مجاز شهرها و دانشگاه‌ ها به متقاضیان کمک می‌ کند تا از انتخاب رشته‌ هایی که منجر به مشکل اقامتی یا قانونی می‌ شود، جلوگیری کنند.

لیست شهرهای ممنوعه برای اتباع افغانی و سایر کشورهای خارجی
استان	مناطق ممنوعه هر استان
آذربایجان شرقی	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان تبریز) ممنوع است.
آذربایجان غربی	اقامت اتباع افغانی در سطح استان (به غیر از شهرستان ارومیه) و سایر اتباع غیرایرانی در شهرهای مرزی استان ممنوع است.
اردبیل	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان اردبیل) و اقامت اتباع عراقی در شهرستان‌ های پارسآباد ، بیله سوار ، گرمی ، مشکین شهر و نمین ممنوع است.
اصفهان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های شهرستان‌ های نطنز، فریدن، فریدون شهر، سمیرم، چادگان، خوانسار، دهاقان، نائین، گلپایگان، خوروبیابانک، اردستان و بخش ابوزید از شهرستان آران و بیدگل ممنوع است.
البرز	انتخاب رشته اتباع خارجی در دانشگاه های کل استان بلامانع است.
ایلام	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان ایلام) و اقامت سایر اتباع خارجی در شهرستان‌ های مهران، دهلران و شهرهای مرزی استان ممنوع است.
بوشهر	اقامت اتباع افغانی در شهرستان های دیلم و گناوه ممنوع است.
تهران	انتخاب رشته اتباع خارجی در دانشگاه های کل استان (به استثنا منطقه خجیر در منطقه ۱۳ شهرداری تهران برای اتباع افغان ) بلامانع است.
چهارمحال و بختیاری	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان شهرکرد) ممنوع است.
خراسان جنوبی	اقامت کلیه اتباع غیرایرانی در شهرستان های مرزی نهبندان، سربیشه، درمیان، قائن، زیرکوه، فردوس، سرایان و طبس ممنوع است. اقامت اتباع افغانی در شهرستان های خوسف و بیرجند مجاز است. اقامت اتباع عراقی در سطح استان (به غیر از شهرستان بیرجند) ممنوع است.
خراسان رضوی	انتخاب رشته اتباع افغان در شهرستان های مرزی تربت جام، قوچان، تایباد، خواف، سرخس، کلات نادری و درگز ممنوع است.
خراسان شمالی	انتخاب رشته اتباع افغان و عراقی در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان بجنورد) ممنوع می باشد.
خوزستان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان های اهواز و گتوند) و اقامت و تردد سایر اتباع خارجی در شهرستان‌ های آبادان، خرمشهر و دشت آزادگان ممنوع است. تبصره: اقامت اتباع خارجی دارنده گذرنامه و اقامت معتبر در شهرستان‌ های آبادان و خرمشهر بلامانع می باشد.
زنجان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان زنجان) ممنوع است و فقط شهرستان‌ های زنجان و خدابنده برای اقامت اتباع عراقی مجاز است.
سمنان	تردد و اقامت اتباع خارجی در دانشگاه های منطقه گرمسار و ورودی قصر بهرام، مرکز آزمایش معراج یک و منطقه دامغان از جاده جندق به طرف مرکز آزمایش سراج و اقامت اتباع افغان در شهرستان‌ های شاهرود و دامغان ممنوع می باشد.
سیستان و بلوچستان	انتخاب رشته اتباع افغان و عراقی در دانشگاه های کل استان (به غیر از شهرستان زاهدان) و اقامت و تردد اتباع خارجی در شهرستان‌ های زابل، هیرمند، زهک و نیز بخش‌های مرزی شهرستان‌ های خاش، ایرانشهر، سراوان و چابهار ممنوع می باشد.
فارس	اقامت اتباع افغانی در شهرستان های فیروزآباد، فراشبند، داراب، ارسنجان، فسا، مُهر، رستم، خنج و نیریز ممنوع است.
قزوین	اقامت اتباع افغانی در کل استان (به غیر از شهرستان قزوین)، ممنوع است.
قم	انتخاب رشته اتباع خارجی در دانشگاه های کل استان بلامانع می باشد.
کردستان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان سنندج) و اقامت کلیه اتباع غیرایرانی در بخش مرکزی شهرستان سقز و شهرستان‌ های بانه و مریوان و شهرهای مرزی استان (به استثنای مهمانشهرها) ممنوع می باشد.
کرمان	اقامت اتباع افغانی در شهرستان های عنبرآباد، بافت، منوجان، قلعه گنج، بم، فهرج، رودبار، فاریاب، نرماشیر، کهنوج، جیرفت، انار و ریگان و همچنین اقامت اتباع عراقی در سطح استان (به غیر از شهرستان کرمان) ممنوع است.
کرمانشاه	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان کرمانشاه) و کلیه اتباع غیرایرانی در شهرهای مرزی استان ممنوع اعلام شده است.
کهگیلویه و بویراحمد	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان یاسوج) ممنوع اعلام شده است.
گلستان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های کل استان (به غیر از شهرستان‌ های گرگان و گنبد) ممنوع اعلام شده است.
گیلان	اقامت اتباع افغانی در سطح استان (به غیر از شهرستان رشت) ممنوع است.
لرستان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان خرم آباد) ممنوع اعلام شده است.
مازندران	اقامت اتباع افغانی در سطح استان (به غیر از شهرستان ساری) ممنوع است.
مرکزی	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های شهرستان‌ های آشتیان، تفرش، فراهان، فرمهین، خمین، شازند، محلات، زرندیه، کمیجان و خنداب ممنوع اعلام شده است.
هرمزگان	انتخاب رشته اتباع غیرایرانی فقط در دانشگاه های شهرستان‌ های ابوموسی و جاسک ممنوع می باشد.
همدان	انتخاب رشته اتباع افغان در دانشگاه های سطح استان (به غیر از شهرستان همدان) ممنوع می باشد..
یزد	انتخاب رشته اتباع افغان فقط در دانشگاه های شهرستان‌ های خاتم و بافق ممنوع است.

متقاضیان می‌ توانند با بررسی بخش‌ های مربوطه در دفترچه راهنما، از رشته‌ های ممنوعه برای اتباع و همچنین شهرهای ممنوعه مطلع شوند. آگاهی از این موارد نه تنها فرآیند انتخاب رشته را تسهیل می‌ کند، بلکه از بروز چالش‌ های آینده در زمینه اخذ ویزا و اقامت قانونی جلوگیری می‌ نماید. بنابراین، رعایت این مقررات برای تمامی متقاضیان تحصیل در ایران امری ضروری محسوب می‌ شود.

رشته و شهرهای مجاز برای اتباع افغانی

با توجه به مقررات تحصیلی ایران، اتباع افغانستانی و سایر اتباع خارجی مجاز به انتخاب کلیه رشته‌ های دانشگاهی هستند که در فهرست رشته‌ های ممنوعه برای اتباع قرار ندارند. این فهرست محدود که عمدتا شامل رشته‌ های حساس و استراتژیک می‌ شود، هرساله از طریق دفترچه راهنمای سازمان سنجش آموزش کشور منتشر می‌ گردد. داوطلبان باید با دقت این دفترچه را مطالعه نمایند تا از انتخاب ناخواسته رشته‌ های ممنوع جلوگیری کنند.

محدودیت مکانی به اندازه محدودیت رشته‌ ای دارای اهمیت است. شهرهای ممنوعه برای اقامت و تحصیل اتباع خارجی، معمولا شامل شهرهای مرزی و مناطق دارای حساسیت‌ های امنیتی می‌ باشد. حتی اگر رشته‌ ای در لیست مجاز قرار داشته باشد، ولی دانشگاه ارائه‌ دهنده آن در یکی از این شهرهای ممنوعه واقع شده باشد، انتخاب آن مجاز نخواهد بود. بنابراین، بررسی همزمان مجاز بودن رشته و شهر محل دانشگاه، امری ضروری است. نکته قابل توجه دیگر در رابطه با رشته های مجاز، مطالعه کامل شرایطی است که برای داوطلبان و اتباع خارجی از طریق دفترچه راهنمای هر آزمون منتشر می گردد.

شرایط تحصیل اتباع خارجی در دانشگاه های ایران

متقاضی باید دارای اقامت قانونی در جمهوری اسلامی ایران باشد.

حداکثر مدت مجاز برای تحصیل در هر مقطع (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) مطابق با ضوابط دفترچه راهنمای سازمان سنجش است و افزایش آن منوط به تصمیم کمیسیون موارد خاص دانشگاه می‌ باشد.

آگاهی و رعایت کلیه قوانین و مقررات مندرج در دفترچه راهنمای آزمون برای متقاضی الزامی است و عدم آگاهی از مفاد آن، موجب رفع مسئولیت از وی نمی‌ شود.

انتخاب رشته و تحصیل در شهرها و مناطقی که برای اتباع خارجی ممنوع اعلام شده، مجاز نیست. قبولی در این مناطق باطل شده و دانشگاه از ثبت‌ نام فرد خودداری خواهد کرد. این افراد می‌ توانند بر اساس نمره علمی، در اولین اولویت مجاز بعدی خود ثبت‌ نام نمایند.

علاوه بر شهرهای ممنوع، انتخاب رشته‌ هایی که برای اتباع خارجی ممنوع اعلام شده (مانند رشته‌های دارای تعهد استخدامی یا حساس) مجاز نمی‌ باشد.

در صورت مشاهده هرگونه مغایرت با ضوابط (از جمله انتخاب رشته یا شهر ممنوع) در هر مرحله، ادامه تحصیل متوقف خواهد شد.

دولت ایران تنها برای همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال دانشجو مجوز اقامت صادر می‌ کند و هیچ تعهدی در قبال اقامت سایر اعضای خانواده ندارد.

دانشجویان خارجی موظف به رعایت کلیه ضوابط و مقررات آموزشی و انضباطی دانشگاه محل تحصیل خود هستند.

دانشجویان بین‌ المللی حتی در دانشگاه‌ های روزانه موظف به پرداخت شهریه مصوب هستند.

تحصیل در یک مقطع تحصیلی مشخص فقط برای یک بار مجاز است و تکرار آن در هر یک از انواع دانشگاه‌ ها (دولتی، پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد و...) ممنوع می‌ باشد.

تحصیل همزمان در دو مرکز آموزش عالی (از جمله المصطفی و دانشگاه‌ های دیگر) حتی در رشته‌ های مجاز، ممنوع است.

در نهایت، رویکرد کلی جمهوری اسلامی ایران، تسهیل تحصیل اتباع خارجی در گستره وسیعی از رشته‌ ها و شهرهای دانشگاهی است. لیست مجاز عملا بسیار گسترده است و تنها با شناخت رشته‌ های ممنوعه و شهرهای ممنوعه می‌ توان به آن دست یافت. متقاضیان با پرهیز از انتخاب این موارد ممنوعه، می‌ توانند با اطمینان خاطر فرآیند انتخاب رشته و ثبت نام خود را به انجام رسانند.

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص رشته های مجاز و ممنوعه برای اتباع را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

سوالات متداول

1- ✔️ آیا رشته های مجاز برای اتباع خارجی در دفترچه انتخاب رشته ذکر می‌ شود؟

✔️ با توجه به متن مقاله، به دلیل تنوع بالای رشته های مجاز برای اتباع خارجی ، به صورت مستقیم در دفترچه راهنما به آن ها اشاره نمی شود.

2- ✔️ آیا پذیرفته شدگان در رشته های مجاز برای اتباع خارجی در دوره روزانه نیز ملزم به پرداخت شهریه هستند؟

✔️ بله. پذیرفته شدگان غیرایرانی در رشته های مجاز برای اتباع افغانی و خارجی دوره روزانه دانشگاه ها موظف به پرداخت شهریه می باشند که در متن مقاله توضیح داده شده است.